Nie szukaj, termin nie występuje w słowniku. Jak w życiu? Można się nad tym zastanowić, zwłaszcza jeśli weźmiemy za podstawę okoliczności rozproszonej egzystencji.
Następuje opowieść, której aktualności nadaje fakt, że jej bohaterem jest prefekt w randze sekretarza stanu w hrabstwie Temes w Rumunii. Prefekt jest najwyższym rangą urzędnikiem państwowym na szczeblu powiatu, reprezentującym obecny rząd. Jego urząd jest odpowiednikiem komisarza rządu węgierskiego, ale ma większe uprawnienia: istnieją lokalne kwestie porządku publicznego, w których ma takie same uprawnienia jak wybierany starosta.
Po wyborach parlamentarnych w grudniu 2020 r. rumuńskiemu rządowi udało się w lutym mianować prefektów i ich 2-2 zastępców z każdego okręgu. Są to niezwykle ważne stanowiska dla wszystkich partii rządzących, gdyż ci, którzy dostają tę posadę, otrzymują ten urząd jako swego rodzaju polityczną rekompensatę w zamian za pracę na rzecz swojej partii. Walka toczy się również między partiami rządzącymi. Kluż omal nie zginął, bo lokalny lider partii liberalnej (PNL), która stoi na czele koalicji, ogłosił, że jeśli nie będzie to ich prefekt, jeśli kandydat RMDSZ obejmie urząd, tak jak planuje rząd, węgierski wiceprezydent Rady Powiatu zostanie odwołany ze stanowiska.
Timisoara, jak wiele innych rzeczy, jest inna. W końcu najważniejsze wiejskie miasteczko w kraju (o ten tytuł rywalizuje z Klużem) powołało na stanowisko burmistrza obywatela Niemiec. Obywatel Niemiec, który nie ma nawet obywatelstwa rumuńskiego! Nie jest Saksonem ani Rumunem, który wyemigrował z Rumunii, jak wielu, którzy opuścili swoją ojczyznę w Transylwanii na pozornie szczęśliwszy Zachód. Tak więc dzisiaj prefekt powiatu Temes jest z nazwiska Węgierem, podobnie jak podprefekt. Pierwszy nazywa się Zoltán Németh, drugi András Molnár. Pierwszy z nich jest lokalnym liderem partii USR (Ocalić Rumunię), a drugi liderem okręgowego UDMR (Rumuńskie Węgierskie Stowarzyszenie Demokratyczne). Obaj są prawnikami i nie różnią się zbytnio wiekiem, po trzydziestce. Ale co za różnica!
Po nominacji 4 marca nowy prefekt udzielił krótkiego wywiadu MTI, mówiąc, że jego ojciec i matka są Węgrami, ale on – w przeciwieństwie do brata, który ukończył węgierską szkołę – chodził do rumuńskiej szkoły, socjalizowanej w rumuńskim środowisku i woli rozmawiać z rodzicami po rumuńsku. Zapytano go też, jaką narodowość zadeklarowałby w przyszłorocznym spisie powszechnym, na co odpowiedział: „Myślę, że węgierski”. Jednak w swoim oficjalnym CV prawnika napisał po rumuńsku dla swojej narodowości.
Przypomniało to wielu ludziom, w tym mnie – bo sam to przeżyłem – jedną z skandalicznych decyzji politycznych dyktatury: w ostatnich latach dyrygenta (Nicolae Ceausescu) my, siedmiogrodzcy/rumuńscy Węgrzy, byliśmy oficjalnie nazywani węgierskojęzycznymi Rumunami. Byliśmy Węgrami-Rumunami.
A teraz Ruin Węgrzy są tutaj. Ci, którzy są Węgrami, ale czują się Rumunami. Rozmawiałem telefonicznie z prefektem o przygotowaniu publicznej encyklopedii, a on powiedział, że chociaż jego rodzina jest węgierska, to nie czuje się Węgrem. Po tym, czy nadal ma znaczenie, jak zadeklarujesz swoje pochodzenie etniczne?
Ludzie w rządzie nie mylili się: nowym prefektem jest Rumun.
Naszym jedynym pytaniem jest, jak po 1990 roku dziecko węgierskiej rodziny w Temesvár może stać się Rumunem?
Bodo Brown
