Oglądanie mszy w internecie jest jak oglądanie programu kulinarnego zamiast zjedzenia pysznego obiadu: na pewno jest to wygodne, ale nie będziemy mieli tego dość.
Franciszkanin Kálmán Peregrin udzielił Mandinerowi adwentowego wywiadu, w którym rozmawiał z głową kościoła franciszkańskiego w Peszcie o chrześcijańskiej wytrwałości, poszerzaniu posługi duszpasterskiej i przebudzeniu śpiącego Chrystusa.
„Podążamy za naszymi tradycjami, jeśli chodzi o szopkę, a raczej przygotowujemy się w sposób szczególny w naszym życiu duchowym. Z okazji tej rocznicy katolicy, którzy udają się z pielgrzymką do szopki ustawionej w kościele franciszkańskim, mogą się tam całkowicie pożegnać, modląc się. W ten sposób wyznajemy także, że działanie łaski jest silniejsze od grzechu i że rany grzechu mogą się zagoić.
„Historycy zwracają uwagę, że w czasach Franciszka istniał już zwyczaj jasełek, jego wielkość polegała na tym, że wprowadził ten zwyczaj do Kościoła i połączył go z żywą relacją z Jezusem” – powiedział ojciec.
„Legenda opisująca zorganizowaną przez niego mszę bożonarodzeniową podaje, że gdy Franciszek wziął na ręce Dzieciątko Jezus, wiele osób widziało, że Dzieciątko ożyło. I stało się to naprawdę, ponieważ Chrystus zmartwychwstał w sercach wielu ludzi. To franciszkańska innowacja: zwyczaje ludowe mają służyć relacji z Bogiem” – stwierdził.
Z doświadczenia franciszkanina wynika, że Boże Narodzenie stało się puste wśród tych, którzy nie praktykują swojej religii.
Tak jak chrześcijaństwo zaczyna wycofywać się z samoświadomości kulturowej, tak samo znika ze świata świąt, a dla wielu coraz trudniej jest przebywać z rodziną. Standardy i nacisk na świętowanie w społeczeństwie są zupełnie inne, co utrudnia ludziom dotarcie do sedna.
„We wspólnotach chrześcijańskich sytuacja jest lepsza, nie trzeba wyjaśniać natury i znaczenia Adwentu, jest on jakby dryfem wpisany w życie wiernych. To ciekawe, jak popularni stali się Rorates w naszych miastach: w wielu miejscach kościoły podczas porannej mszy adwentowej są pełne, nawet te dość duże! Być może jesteśmy świadkami rozwijania się nowej kultury wiary”.
Ojciec wyjaśnił także, jak można ująć tę kulturę: „Z jednej strony w bardziej świadomie przeżywanym życiu wiary, w nowych formach rekolekcji i dni duchowych, z drugiej strony widzę też, że wiele osób przychodzi do kościołów w ciągu dnia tylko po to, aby czcić sakramenty. W tych wspólnotach istnieją silne wątki przynależności i wzajemnego polegania, które – jeśli kapłan je dobrze uchwyci – mogą także zostać wykorzystane do ożywienia życia wiarą”.
Zdaniem Kálmána Peregrina wspólnoty kościelne zaczęły w wielu obszarach upadać, równolegle ze zjawiskami społecznymi. Kościół wielokrotnie doświadczył czegoś podobnego.
„To dla nas niezwykłe, bo sami czegoś takiego nie widzieliśmy, ale poprzednie stulecia zaowocowały tak wieloma podobnymi zjawiskami, więc nie musimy się dziwić. Epidemia wirusa wyraźnie zahamowała praktykowanie religii, wymierny odsetek wierzących załamał się, gdy religijność została przekształcona w rodzaj obecności w Internecie, co jest niepokojące. W końcu oglądanie mszy online jest jak oglądanie programu kulinarnego zamiast zjedzenia pysznego obiadu: na pewno jest to wygodne, ale nie mam dość. Osobiste spotkanie z Chrystusem mogę przeżyć w Komunii Świętej, we wspólnocie wierzących, poprzez posługę kapłana. Jednocześnie można zaobserwować transformację społeczności, co ma wiele pozytywów”.
Jako przykład opowiedział mi, że już jako dziecko chodziłem na mszę na plac Ferencika i że w dni powszednie nie widywał zbyt wielu młodych ludzi, mimo że ławki były pełne. Obecnie na Mszy św. w dni powszednie uczestniczy o jedną czwartą więcej, ale zauważalna jest także obecność młodych ludzi, nie tylko starszych. Wiele osób odkrywa radość uczestniczenia we Mszy świętej poza niedzielną. W naszych kościołach w Pasarét i Peszcie proporcja mężczyzn i kobiet jest prawie równa w liturgiach i spowiedzi.
Franciszkanin opowiedział także, jak przygotować się na spotkanie z Jezusem, skoro w Adwencie czekamy na Jego narodziny.
Stwierdził, że Kościół dostarcza wielu dobrych praktyk w tym zakresie. Taka jest Msza Roráté, która wymaga od nas fizycznej ofiary, której dokonujemy, aby w ten sposób spieszyć się przed Chrystusem.
„Tradycja przedstawia wołu i osła wokół żłóbka w Betlejem, ponieważ od tego zaczyna się księga proroka Izajasza. Jeśli wół i osioł są już przy żłobie, w ten Adwent wyjmijmy księgę Izajasza i poczyńmy znaczny postęp w jej czytaniu, odnosząc każde jej słowo do Chrystusa. Adwent nie jest czasem skierowania życia chrześcijanina na zewnątrz, ale wewnętrznego przygotowania. Tak jak rodzina przekształca swoje życie, aby przyjąć nowego członka rodziny i reorganizuje swoje otoczenie, aby nadchodzące nowe życie było jak najbardziej przytulne i lepsze, tak i my zmieniamy teraz nasze życie, aby nasz wewnętrzny świat dostroił się do nowego życia, które jest sam Chrystus. Występowanie pod chrześcijańskim imieniem zawsze wiąże się z wielką odpowiedzialnością”
Jednocześnie ojciec nie doświadcza, że wspólnota niewierzących byłaby w tym przypadku bardziej otwarta na przesłanie Kościoła, co najwyżej, gdyby było ono sformułowane na temat społeczny. Spotkanie z Jezusem Chrystusem nie może mieć charakteru „akcyjnego”, ale raczej życiowego, osobistego – zauważył.
Cztery lata temu powiedział Mandinerowi: „Nie możemy pozostać obojętni na rozwój kwestii społecznych, często musimy przeciwstawiać się temu czy innemu nurtowi”. Ponadto Kálmán Peregrin do dziś wstaje i podkreśla: musimy coraz bardziej rozwijać tę wytrzymałość, należy ją wzmacniać, jest ona potrzebna. W miarę jak społeczeństwo traci coraz więcej źródeł zasilanych przez chrześcijaństwo, coraz bardziej traci podstawę systemu norm, w którym żyło do tej pory. Wszystko stanie pod znakiem zapytania, wszystkie ideały można obalić, nastąpi całkowity relatywizm, jeśli nie będzie przynajmniej podstaw kulturowych dla współrzędnych, według których żyjemy.
Powiedział także, że katolik nie może utrzymywać żadnej komunii z organizacją wspierającą aborcję i eutanazję lub propagującą niebiblijny model rodziny i osobowości.
Warto przyjrzeć się także co najmniej trzem aspektom tej kwestii dzisiaj. Przede wszystkim rozgorzała tu debata na temat eutanazji, w której ci, którzy umożliwiliby zakończenie życia, odwołują się do godności człowieka. Może się to zdarzyć, ponieważ podstawy kulturowe zostały już zakwestionowane.
„Chrześcijanin znajdujący się w tej sytuacji musi zdać sobie sprawę, że wszelkiego rodzaju cierpienia są następstwem Chrystusa, który przeszedł przez to samo dla mnie i idzie przede mną. Będę taki jak on. W ten sposób cierpienie, już na ostatnim etapie życia, przemienia się w proces, w którym ja sam coraz bardziej upodabniam się do Chrystusa. Dlatego osoba wierząca nie może wejść ani pozwolić innym wejść w „znieczulenie śmierci” w imię zaprzestania cierpienia. Ten kościół żyje tym, że ludzie często tu po prostu przychodzą”
Coraz większa liczba chrześcijan popiera programy polityczne relatywizujące świętość życia i kwestionujące biblijny model rodziny.
Według Kálmána Peregrina może być kilka przyczyn takiego stanu rzeczy. „Ważną kwestią jest to, czy my, księża, osoby pełniące zadanie nauczania, wyjaśniamy odpowiednie nauczanie Kościoła z dostateczną zrozumiałością, konsekwencją i życzliwością, czy uda nam się pozyskać wiernych do zapoznania się z nauką Kościoła, ponieważ ich sposób życia jest często zupełnie inny. Do zjawiska może przyczyniać się także rozczarowanie polityczne, gdy poczucie rozczarowania staje się dla nich silniejsze niż waga tych kwestii. Nie pochwalam tego, ale musimy widzieć, że sytuacja jest złożona, działanie w chrześcijańskim imieniu zawsze wymaga od nas dużej odpowiedzialności. Jako chrześcijanie nie możemy nic poradzić na to, że nasze ideały i nasze działania nie są w relacji wdzięczności, ponieważ prowadzi to do odrazy. Zirytowałoby mnie też, gdyby przeklinali mnie, gdybym nie głosował na prawicę…”
Odnosząc się do sporów wewnątrz Kościoła, Kálmán Peregrin stwierdził: pojawiające się herezje zawsze skutkowały wyjaśnieniem, wzmocnieniem i jaśniejszym sformułowaniem nauczania na dany temat. Wszystko to może więc stać się nawet błogosławieństwem.
„Bóg ożywia Kościół! Procesy te – wynikające głównie z faktu, że tzw. zachodnioeuropejski sposób myślenia coraz częściej porównuje się do humanizmu bez Boga zamiast Boga – są ostatecznie prowadzone przez Pana Boga do tego stopnia, że nauka zostaje przez nie wyjaśniona. Ta nadzieja jest we mnie silna!”
Dodał jednak, że jeśli przeanalizujemy całą historię zbawienia, to niestety widzimy epoki, w których wierność prawdzie została nadszarpnięta w niektórych obszarach, nawet wśród przywódców Kościoła, ale trwało to tylko do czasu, ponieważ objawił się Duch Prawda Boża w nim.
„To nie jest nasz statek, ale Chrystusa i on nie opuści swojego kościoła. Być może śpi w arce, ale tam jest, a modlitwa Kościoła ma na celu właśnie to, aby w razie potrzeby obudzić śpiącego Chrystusa”.
Kościół św. Piotra w Alkantara znajduje się na placu Ferencesek, w samym sercu Budapesztu, w tętniącym życiem miejscu, gdzie warunki i wyzwania duszpasterskie prawdopodobnie różnią się od tych w większości kościołów – zapytał reporter Mandiner.
„W sierpniu gościliśmy arcybiskupa Bernarda Bobera z Kassa, który po obejrzeniu sześciu konfesjonałów i naszego porządku mszy powiedział: «Więc to jest konfesjonał w stolicy!» Zadbajmy o wiernych. Na tym polega zarówno szczególny charyzmat Kościoła, jak i naszego zakonu, bo nazywani jesteśmy także zakonem penitentów. Ten kościół żyje tym, że ludzie często tu po prostu przychodzą. Musimy na tym bazować, mówiąc, że Chrystus dzisiaj pójdzie do piekła, będzie obecny w twoim osobistym piekle poprzez spowiedź, a możliwość tego pojawi się, gdy pójdziesz na studia, wrócisz z pracy do domu, przyjedziesz do miasta robić interesy. Pojawiające się herezje zawsze skutkowały jaśniejszym sformułowaniem nauczania” – powiedział ojciec.
W okresie Adwentu porządek duszpasterski ulega poszerzeniu i podejmują coraz większą posługę.
Drzwi kościoła są szeroko otwarte: od pierwszego poniedziałku Adwentu chcę umożliwić wiernym przystępowanie do spowiedzi w sposób ciągły, w dni powszednie w godzinach od 6:00 do 12:00, a następnie od 16:00 do 22:00, z zachowaniem pomiędzy nimi ścieżka w języku obcym, dająca możliwość codziennej nauki innego języka. W soboty linia poranek – popołudnie jest podobna, a spowiedź odbywa się po południu w godzinach 16.00–19.00, a w niedzielę w godzinach 16.00–20.30. Często stwierdzają, że przychodzą do nich ludzie nawet z najodleglejszych zakątków kraju i niejednokrotnie po kilkudziesięciu latach przystępują do spowiedzi ponownie, ponieważ odnowa zawsze przychodzi od wewnątrz, nigdy z zewnątrz. Teraz jest ku temu jeszcze więcej możliwości. W kościele będzie także kilka Mszy św., co godzinę od poniedziałku do soboty w godzinach od 6:00 do 12:00, o godzinie 9:00 w języku łacińskim. Dodatkowo w każdy dzień powszedni w godzinach 20.00 – 22.00 będziemy sprawować nabożeństwo sakramentalne. Zmienił się porządek życia miejskiego i trzeba się do tego dostosować także w ich służbie.
Ojciec Kálmán odpowiedział także, co mamy zrobić, aby w czasie Adwentu skutecznie obudzić śpiącego Jezusa w naszych sercach?
„Pierwszym jest życie sakramentalne, ponieważ w nim możemy osobiście spotkać Chrystusa, który sam zbliża się do nas w chlebie i winie. On sam jest tym, który rozwiązuje, który chrzci. To, czy się wydarzą, nie zależy od uczuć, ale komunikuje się z nami obiektywnie. Jego efekt zależy od nas, ale najważniejsza jest obecność całym sercem i pełną otwartością. Drugim krokiem jest poznanie Chrystusa i wsłuchanie się w Jego uczucia wobec świata, w którym żyjemy. Trzecim jest ustanowienie prawidłowego porządku moralnego: tzn. osoba posiadająca rodzinę jest przede wszystkim odpowiedzialna za swoją rodzinę, następnie za swoje mniejsze społeczności, za swoje miejsce pracy, a w końcu za szersze warstwy społeczne. Jeśli zastosujemy ten porządek prawidłowo, sami będziemy na swoim miejscu”.
Zdjęcie na okładce: Ojciec Kálmán Peregrin
Źródło: Médiaklikk.hu
