Wielkanocny paradoks – wellness czy dusza?

„Jeśli zrozumiemy prawdziwe przesłanie Wielkanocy, nie będzie to dla nas tylko czterodniowy weekend wellness” – pracownicy hirado.hu rozmawiali o Wielkanocy z proboszczem Gergő Bese z Dunavec i Szabolcs Koppány Hajdú, reformowanym kapłan Lovasberény.

- Aby zrozumieć prawdziwą istotę Wielkanocy, należy porozmawiać także o okresie Wielkiego Postu. Jak widzisz, czy mamy potrzebę przyjęcia postu, czy obecnie traktujemy go raczej jako kurs oczyszczający, wyzwanie, uwolnienie od naszych nałogów?

- Hajdú Szabolcs Koppány: Wiele osób uważa, że ​​post to okres, w którym muszę odmówić sobie pewnych rzeczy. Można całymi dniami wyliczać, ilu rzeczy warto sobie odmówić. Pod koniec dnia człowiek staje się apatyczny, zmęczony psychicznie i duchowo. Bo kto z nas lubi spędzać czas na zastanawianiu się, czego nie robić? Lubię to odwrócić i zadać pytanie dotyczące postu. Jaka jest dodatkowa rzecz, którą mogę dodać do mojego życia w okresie postu? Oczywiście najpierw muszę opróżnić swoje życie. W naszej szkole często podawaliśmy przykład szklanki wody dzieciom. Jeśli szklanka jest pełna i chcę ją napełnić świeżą wodą, muszę najpierw wylać z niej starą wodę, która może być już stara i zgniła, i dopiero wtedy będzie mogła przyjąć nową wodę. Zatem od tego momentu podszedłbym do postu i wtedy rozgrzeszenie mogłoby nie wydawać się tak trudne.

– Gergő Bese: Mówiąc o dzieciach, mówię nauczycielom religii, że jest to jak wyzwanie. I bardzo je kochają.

Według mnie post jest walką woli z ciałem.

bo na próżno próbuję nalać do tej szklanki świeżej wody, jeśli moje ciało i moje pragnienia są silniejsze od mojej woli. Chodzi o to, kto ma kontrolę: moje ciało kontroluje moją wolę i odwrotnie. W chwili, gdy kierują mną moje ciało i instynkty, kontrola wymknęła mi się z rąk. Kiedy pojawia się tabliczka czekolady, mówię, że wolałabym ją ofiarować dzieciom i potrzebującym po wakacjach, ale ślinka jest tak silna, że ​​wolę ją rozpakować. Więc co było teraz silniejsze: moja determinacja czy moje pragnienia? No cóż, w tym właśnie mogę sprawdzić swoje siły podczas czterdziestodniowego postu, a przy tym muszę pracować i doskonalić się tam, gdzie jestem najsłabszy.

– Jaki jest prawdziwy cel postu w życiu chrześcijanina? Przestarzały rytuał czy narzędzie introspekcji i odnowy?

- Hajdú Szabolcs Koppány: Myślę, że post może odnieść sukces, jeśli odważę się wyznaczyć sobie cel wyższy niż sam. Niezależnie od tego, czy jem mniej czekolady, czy mniej korzystam z telefonu komórkowego, to wszystko są bardzo dobre rzeczy, ale dotyczą mnie. Zmartwychwstanie, cóż, nie dotyczy już mnie. Podczas Zmartwychwstania wysławiam Chrystusa, który dla mnie umarł i zmartwychwstał. Prawdziwy sukces ma miejsce wtedy, gdy człowiek może poświęcić swój czas i energię celowi wyższemu niż on sam. Przenoszę uwagę z siebie na kogoś większego ode mnie, kto jest podmiotem mojej wiary i np. wolny czas poświęcam na porzucenie telefonu komórkowego, aby studiować Biblię, co to dla mnie znaczy, powiedzmy osoba Chrystusa i moja wiara w zmartwychwstanie. Dla mnie te dwie rzeczy są w równowadze.

- Gergő Bese : W życiu naszego Kościoła dwie duże uroczystości z namiotami poprzedzone są okresem postu. Adwent przeżywamy znacznie radośnie, choć to też okres postu i wyrzeczeń, ale ludzie kochają go o wiele bardziej niż Wielki Post. Okres karencji przed Wielkanocą pomaga mi trochę przeprogramować swój harmonogram. Kiedy robię to z przyzwyczajenia, rutynowo żyję jak maszyna, cóż, w tym okresie próbuję to uporządkować. Ale post dotyczy także tego, na co mogę zaoszczędzić po Wielkanocy? Na przykład przestrzegam piątkowych dni postu, aby więcej się modlić, nie jeść mięsa, rezygnować z przyjemności, które wcześniej były dla mnie ważne. Największą misją Wielkiego Postu jest zatem to, czy będzie on miał życie pozagrobowe.

- Człowiek składa się z ciała i duszy. Jest całkiem oczywiste, że zaczęliśmy zajmować się swoimi ciałami. Interesuje nas zdrowy tryb życia. Ale czy nadejdzie czas, kiedy zwrócimy uwagę także na naszą duszę? A może jestem nadmiernym optymistą?

– Hajdú Szabolcs Koppány : Myślę, że życie to wymusza. To całkiem naturalne, że dopóki człowiek jest młody, silny i czuje, że diabeł jest przy mnie, zajmę się każdym, wtedy jest mniej prawdopodobne, że będzie pamiętał, że mogą istnieć wokół niego powiązania lub wymiary, których nie może wykryć zwykłymi zmysłami. Potem, w miarę upływu czasu, życie przynosi wyzwania, zmagania i zadania jedno po drugim, aż nagle czujesz, że „ups, nie mogę już rozwiązać tej rutyny”. Jego metody, sposób, w jaki prowadził swoje życie, swoje małżeństwo i swoje interesy, teraz nie wystarczą, ponieważ musi stawić czoła czemuś większemu niż on sam. Czytałam z Jungiem, że wielu jego pacjentów przychodziło do niego z dylematem, że oto jestem w wieku czterdziestu lat, mam wszystko. Dlaczego mam wstawać od jutra? Na kolejną podróż, inny dom, inny samochód czy co? Ci, którzy w tym dylemacie ruszyli w stronę transcendencji i zaczęli zastanawiać się nad tym, czy istnieje wyższy sens życia, z którym do tej pory się nie zetknęli, dostrzegli w swoim życiu pewnego rodzaju uspokojenie, czy też wygładzenie zmarszczek. na zewnątrz. A ci, którzy wybrali drogę jeszcze jednego samochodu, jeszcze jednej podróży, pozostawali w tej frustrującej niepewności, jaki jest w takim razie sens życia?

– Gergő Bese : Dusza woła o pomoc i wskazuje, kiedy jest w całkowitym upadku. Harmonia ciała i duszy buduje człowieka. Jeśli jeden się nadmiernie rozwinie, a drugi pozostanie w tyle, rozlegnie się bardzo poważne wołanie o pomoc. Są to choroby psychosomatyczne, które wynikają z kryzysu duszy. Wystarczy pomyśleć o naszym najbliższym otoczeniu czy członkach własnej rodziny, ile jest wśród nich osób z nadciśnieniem, cukrzycą, depresją, a nawet samobójcami. My, Węgrzy, jesteśmy liderem światowego rankingu, na przykład pod względem odsetka samobójstw w przeliczeniu na liczbę ludności. Dlatego naprawdę powinniśmy zwracać uwagę na głos naszego sumienia! Wiele osób zazdrości katolikom, którzy mają sakrament spowiedzi. Katolicy przychodzą tam, płaczą, wyznają swoje grzechy, a następnie otrzymują rozgrzeszenie. W konfesjonale doświadczamy narodzin wielu nowych żyć, a zwłaszcza tego, jak ludzie porzucają pewne rzeczy, których tak bardzo się trzymali.

– Jak my, Europejczycy i Węgrzy, obchodzimy święta? Czy w ogóle możemy świętować? Czy święta są dla nas ważne?

– Gergő Bese : To zależy. Bardzo kochamy Boże Narodzenie, ponieważ jest „relaksem”, pieści naszą duszę i wszyscy kochają każdego przez dwa dni. A potem o wszystkim zapominamy, tak jak wyrzucamy drzewo, wyrzucamy wszystkie emocje z tego święta. Ważny stał się dar, materiał, a nie przesłanie duchowe. W człowieku jest instynktownie to, że chce się wyrwać z codzienności, tęskni za wakacjami, dlatego współczesny świat tworzy dla niego sztuczne święta: Walentynki czy Halloween, bo z konsumenckiego punktu widzenia da się coś zrobić z nimi. Zatem treść naszych świąt coraz bardziej zanika, lubimy celebrować, ale w inny sposób niż dotychczas, w bardziej namacalnej formie, denominowanej w forintach.

– Hajdú Szabolcs Koppány : W przeszłości człowiek żył w symbiozie z otaczającym go światem. Zobaczył, jak małym był pyłkiem kurzu i że jedyne, co mógł zrobić, to zasiać ziarno, a potem nie było wiadomo, czy wystarczy mu słońce, czy woda, czy przyjdą ptaki i je zbiorą, czy nie. to już zależy od niego. To zależy. Dziękował za żniwa i za to, że miał co jeść. Poczuł, że to wszystko nie wydarzyło się samo z siebie i że warto to uczcić. Dzisiaj ludzie się zurbanizowali, a chleb nie jest już dostępny na półkach. Nigdy nie zapomnę, kiedy wraz z dziećmi z naszej wiejskiej szkoły kościelnej zaczęliśmy budować ogród szkolny w ramach zajęć technicznych. Musieliśmy zacząć od tego, że to jest grabie, a to motyka. Choć mieszkamy na wsi, dzieci nie mają jeszcze tej wiedzy. Jak więc mógłbym zrozumieć wielkie powiązania życia? Musimy wrócić do korzeni!

– Gergő Bese : Aby móc świętować, potrzebujemy wspólnoty. Jeśli ktoś nie należy do wspólnoty kościelnej, trudno mu wytłumaczyć, co ma robić z Wielkanocą czy Zesłaniem Ducha Świętego. Przeciętny człowiek tak naprawdę nie wie nawet, jak w pełni i czysto obchodzić Wielkanoc, nie mieszając jej z zajączkami, jajkami i posypką. Są to piękne i ważne węgierskie tradycje, ale nie pomagają nam zrozumieć pochodzenia Wielkanocy. Aby to zrobić, trzeba należeć do wspólnoty, która wciąż pamięta, o co chodzi w świętach, czy to Boże Narodzenie, Wielkanoc, Zesłanie Ducha Świętego, czy, powiedzmy, chrzciny lub pogrzeb.

– Ważna jest także rola rodziców, czy przekazują swoim dzieciom te zwyczaje rodzinne i tradycje kościelne, czy uczą je świętowania?

- Hajdú Szabolcs Koppány : Tak jak czytamy w Biblii wezwanie ze Starego Testamentu, aby „wy, ojcowie, przekazujcie wiedzę, przekazujcie wiedzę z pokolenia na pokolenie, przekazujcie dalej, jak wielkie rzeczy Bóg dla nas uczynił”. To musi tam być, jak przygotowana ziemia w sercu nowego pokolenia, które może następnie przyjąć Boże słowo, ziarno. Każda cywilizacja zainwestowała niesamowitą ilość energii w przekazywanie wiedzy z pokolenia na pokolenie. Skąd jednak dzisiejsza młodzież czerpie wiedzę? W dzisiejszym społeczeństwie nastolatki nie postrzegają już poprzedniego pokolenia jako osób odniesienia, ale swoich rówieśników. Tata nie rozumie, co się dzieje w internetowym świecie, tylko młodzi ludzie to rozumieją między sobą. No cóż, nadal nie wiedzą, jaka jest istota święta, więc to tak, jakby ślepiec prowadził ignoranta.

– Gergő Bese : Oczywiście szkoły kościelne stanowią tu wyjątek, ale w szkołach publicznych nieustannie spotykam się z faktem, że przygotowujemy się z dziećmi do Adwentu i Wielkiego Postu, a sama istota święta zostaje zatracona, ponieważ wypada ono na przerwie szkolnej, a rodzic nie przyprowadza ich nawet na mszę na Boże Narodzenie, ani dziecka na Wielkanoc. W ten sposób każde wakacje zostają zerwane, nie można ich dopełnić, bo dziecko nie może doświadczyć istoty i to dopiero wtedy, gdy szkoła zaczyna się od nowa. Rodzic zupełnie nie jest zainteresowany, a dziecko zostaje z pustką, czekaniem na cud. To jak uroczystość z okazji 15 marca, do której przygotowujesz się tygodniami, a potem nagle mówią ci, że nie możesz wystąpić. Wiersz możesz recytować matce tylko w domu, tylko ty możesz pokazać jej swoją piękną sukienkę.

- W dyskursie publicznym często mówi się o Bożym Narodzeniu jako o naszym największym chrześcijańskim święcie. To jednak nie tak. Dlaczego Święta Bożego Narodzenia są tak ważne?

– Gergő Bese:

Dla społeczeństwa konsumpcyjnego Boże Narodzenie można lepiej sprzedać ze słodkim Dzieciątkiem Jezus. Wielkanoc jest mniej popularna ze względu na krwawe ukrzyżowanie, wyparcie się i zdradę.

Konsumencki świat nie mógł się na tym tak poprzestać, dlatego udało nam się zachować w miarę jałową celebrację zmartwychwstania. Święta Bożego Narodzenia były całkowicie schrzanione. Pomyślcie tylko o biednym św. Mikołaju, który był prawdziwym biskupem, a oni zamienili go w brodatego klauna z wielkim brzuchem, zsuwającego się po kominie z „ho-ho-ho”.

– Hajdú Szabolcs Koppány : Oczywiście kryje się za tym głębszy poziom i oba razem dostarczają odpowiedzi. Bo choć wiemy, co zrobić z narodzinami, bo doświadczyliśmy, widzieliśmy, przeżyliśmy, ale nikt czegoś takiego nie widział, to ktoś umarł i wrócił. Nie możemy się z nią utożsamić, bo nie potrafimy jej wchłonąć umysłem i zmysłami. Ale jest wiara, jak szósty zmysł, dzięki któremu możesz doświadczyć zmartwychwstania.

– Gergő Bese : Kiedyś matka opowiedziała mi, jak stara się przenieść domek letniskowy do swojego domu, jak może sprawić, że będzie on dla jej dzieci przeżyciem i „ludzkim zapachem”. Na przykład w Wielki Czwartek jedzą kolację wielkanocną, jedzą to samo, co podczas ostatniej wieczerzy, następnie w pokoju budują święty grobowiec przypominający bunkier, aby w rodzinie przeżywać wydarzenia trzech świętych dni, a następnie iść na mszę. Od rodzin chrześcijańskich można usłyszeć wiele dobrych pomysłów, które można wykorzystać, aby Wielkanoc była akceptowalna także dla dzieci.

Jeśli poznają przesłanie o zmartwychwstaniu, nie będzie to dla nich tylko czterodniowy weekend wellness czy wiosenne prace w ogrodzie.

– Jak widzisz czekoladowe zajączki i weekendy wellness całkowicie zakrywające krzyż?

– Gergő Bese : Jestem pewien, że nie, ponieważ przesłanie Wielkanocy jest znacznie głębsze niż tylko możliwość jego ukrycia. W chwili, gdy odczuwam ból, czuję krzyż na ramieniu, odtąd w moim cierpieniu zaczynam utożsamiać się z cierpieniem Chrystusa. Albo weźmy matkę, która musi doświadczyć cierpienia własnego dziecka, gdy jest pod wpływem narkotyków, gdy jest alkoholiczką, gdy jest w nieudanym małżeństwie, gdy przebywa w więzieniu. Te matki będą jak Maryja stojąca u stóp krzyża, ponieważ ich życia się spotkały.

– Kultura ludowa i tradycje kościelne współistnieją w społeczeństwie. Co możemy zrobić, aby poszukiwanie jajek i pokropienie nie przyćmiło znaczenia śmierci na krzyżu i zmartwychwstania?

– Hajdú Szabolcs Koppány : Dla moich dzieci ważne będzie to, co one uznają za ważne dla mnie.

Wielkanoc obejmuje również posypanie. Dlaczego nie miałoby to pasować, dlaczego te tradycje miałyby zostać wyrzucone? Nie musisz tego wyrzucać, musisz znaleźć równowagę.

Ale w tym przypadku ważny jest mój osobisty przykład jako pastora, księdza, ojca i szefa w miejscu pracy. Im większy opór zewnętrzny, tym bardziej my, chrześcijanie, powinniśmy zwracać uwagę na to, że chodzi o coś więcej niż tylko dwutysięczny zwyczaj. To coś więcej niż zakurzone muzeum, które czasami otwieramy i przecieramy pajęczyny. Jest tu życie, nowe życie.

– Gergő Bese : Jestem osobą, która podtrzymuje i szanuje tradycje, i to nie tylko dlatego, że pochodzę z regionu Galga, gdzie zwyczaje ludowe są żywe i mają się dobrze. Jako ksiądz zabierałem także ministrantów po mszy w Poniedziałek Wielkanocny, aby posypywać dziewczęta wiadrami, recytować wiersze i śpiewać, bo ma to bardzo dużą moc wspólnototwórczą. Nową wodę poświęcamy w noc Wielkiej Soboty, więc nieprzypadkowo po niej następuje pokropienie, bo woda daje nowe życie. Woda ma zatem swoje święte znaczenie, a jajko jest symbolem płodności. Ważne jest, aby zachować nasze obrzędy ludowe, bo pięknie wpisują się one w tradycje chrześcijańskie. Nie ma problemu, jeśli ktoś wsiądzie do samochodu i w Poniedziałek Wielkanocny pojedzie do Hollókő, ale nie ma znaczenia, czy będzie traktował kościół w Ófalu jak muzeum, czy też się w nim modlił.

– Jakie jest dla nas przesłanie świętych trzech dni?

– Hajdú Szabolcs Koppány:

Śmierć ożywa, to jest doświadczenie ludzkiej egzystencji, to jest porządek ludzkiej egzystencji; po śmierci przychodzi życie i to jest boska egzystencja, Boży porządek.

Nasze ludzkie doświadczenie i wiedza są tak ograniczone i tak ograniczone. Ludzie mówią: Wierzę, kiedy to widzę. To zdanie samo w sobie jest bez znaczenia, ponieważ w to, co widzę, nie można wierzyć, ponieważ znajduje się ono tuż przede mną. Niezależnie od tego ludzie z miejsca odrzucają nawet te myśli, z którymi nie wiedzą, co zrobić, które nie pasują do ich interpretacji i serca. Wiara to szósty zmysł, dzięki któremu jestem w stanie zrozumieć, że po śmierci przychodzi życie. O tym właśnie opowiada opowieść wielkanocna. Jako chrześcijanin wszystko zależy od tego, co myślę o zmartwychwstaniu, czy wierzę, że tak właśnie stało się z Panem Jezusem Chrystusem. Do chwili narodzin dziecka macica jest dla niego całym światem. Taka jest rzeczywistość. Jest taka miła historia, kiedy bliźnięta w łonie matki rozmawiają i jedno z nich pyta, czy myślisz, że istnieje świat zewnętrzny? Na co drugi odpowiada. A co powiesz na to? Kto już stamtąd wrócił? To jest dokładnie ta sama rozmowa, która toczy się w czasie Wielkanocy wśród tak wielu ludzi. W jednym z filmów o Indianie Jonesie jest scena, w której bohater wpada na przepaść i musi ją przekroczyć. „Wejdź na niego, uwierz, most tam jest, jest po prostu niewidoczny” – zachęca. A o tym, czy rzeczywiście jest tam most, przekonasz się dopiero wtedy, gdy na niego wejdziesz i doświadczysz, że tam jest. Często pokazujemy dzieciom tę małą scenkę, że to jest wiara. Nie mogę tego udowodnić, nie widzę tego nawet na własne oczy, ale nadepnę na to i to tam jest.

– Gergő Bese : Dla mnie przesłanie Wielkanocy jest takie, że nie powinniśmy szczędzić cierpień, a jedynie świętować Zmartwychwstanie, bo wtedy nasze święto zostanie skrócone. Dlatego zachęcam wiernych do przeżycia świętych trzech dni. Na przykład przejdź przez wszystkie czternaście stacji Drogi Krzyżowej, bo na pewno jest taka stacja, która odnajdzie Cię w pełni w Twojej obecnej sytuacji życiowej. Nie pozwólmy, aby to zostało pominięte w naszej celebracji, bo wtedy nie zostaniemy uzdrowieni, nie będziemy mogli przyjąć krzyża, który niesiemy. W noc Wielkiej Soboty, święta Zmartwychwstania, odważmy się wyjść z ciemności do światła.

Nieśmy światło Chrystusa jako latarnie do naszego miejsca pracy, szkoły i rodziny i nieśmy światło zmartwychwstania.

– Jak uczynić orędzie wielkanocne bardziej osobistym, skoro orędzie wielkanocne wydaje się tak nieuchwytne?

– Gergő Bese : Statystyki potwierdzają, że wierzący jest szczęśliwszy, żyje dłużej, jest bardziej optymistyczny i szybciej zdrowieje. Ponieważ wierzący patrzy na śmierć inaczej niż niewierzący. Jeśli nie wierzymy w niewidzialne i w kapłanów, to przynajmniej powinniśmy wierzyć w ludzi nauki, którzy to udowodnili

rodziny, które modlą się razem, mają najmniejszą liczbę rozwodów. W rodzinach, w których dziecko jest witane ze szczęściem, nie jest ono ciężarem, a rodzice żyją w znacznie bardziej zrównoważonej starości.

Słysząc statystyki, bylibyśmy głupcami, gdybyśmy wybrali szarość zamiast pogodniejszego i radośniejszego życia.

– Co może zrobić chrześcijanin lub każdy, kto szuka nadziei i możliwości rozpoczęcia od nowa w czasie Wielkanocy, w świecie, w którym kryzysy, epidemie i wojny pozornie następują po sobie bez przerwy?

– Hajdú Szabolcs Koppány : Pytanie brzmi, czy ta osoba osiągnęła stan umysłu, w którym czuje, że teraz potrzeba czegoś innego, czegoś więcej, ale nie może samodzielnie ruszyć do przodu. To tak, jakbym schodził pod wodę i bawił się z moimi braćmi i siostrami, którzy potrafią najdłużej przebywać pod wodą. Potem, po chwili, płuca tej osoby prawie pękają i nagle wynurzam się z wody, wdychając płuca czystym, świeżym tlenem. Czy tęsknisz za czymś, co zmienia się jak podwodny człowiek za tlenem? Jeśli tak, znajdź kościół chrześcijański, w którym możesz doświadczyć tego.

– Gergő Bese:

Spróbujmy trochę wyczyścić okulary, a nie tylko zauważyć, że na tym świecie panuje epidemia i wojna. Zauważmy też dobro, które mnie otacza: że wstałem, że mam co jeść, że mam dach nad głową, że mam bliskich, że mogę pomóc bliźniemu, a kolejka może trwać jeszcze długo długi czas.

Dostrzegajmy, ile skarbów spotykamy w swoim życiu, w naszej codzienności, a wtedy będziemy częściej się uśmiechać i być milsi dla ludzi.

Cały wywiad można przeczytać na hirado.hu

Zdjęcie na okładce: proboszcz Bese Gergő z Dunaveca (źródło: hirado.hu)