Od wybuchu konfliktu zbrojnego między Rosją a Ukrainą brukselscy i amerykańscy politycy postulują wprowadzenie sankcji wpływających na dostawy energii, domagają się tego także krajowi politycy lewicy. Interwencja miałaby katastrofalne skutki dla gospodarki Unii Europejskiej i Węgier, więc zagrożenia spowodowały wzrost negatywnych oczekiwań – przypomina we wtorkowym komunikacie Fundacja Századvég, w której czytamy: a. płynne sankcje przynoszą efekt przeciwny do zamierzonego, więc należy to powstrzymać.
W swojej rezolucji Szadvég wspomina, że w czwartek 24 lutego wybuchł konflikt zbrojny między Rosją a Ukrainą. Zaopatrzenie Europy w energię jest w dużej mierze uzależnione od rosyjskiego importu, więc zdarzenie to doprowadziło do wzrostu cen energii. Wiadomość o wojnie została zdyskontowana przez rynek: w przypadku najbardziej dotkniętego gazem ziemnym ceny wzrosły z 88 euro/MWh w środę do 93 euro/MWh przed piątkowym zamknięciem holenderskiej giełdy gazu. Powodem umiarkowanego wzrostu był fakt, że pierwszy pakiet sankcji Unii Europejskiej nie zawierał żadnych środków, które miałyby wpływ na dostawy gazu.
Obawa przed ograniczeniem dostaw energii jest uzasadniona, podkreśla Századvég, dodając: Zużycie gazu ziemnego w Unii Europejskiej wyniosło w 2020 roku 505 miliardów metrów sześciennych, z czego 175 miliardów metrów sześciennych pochodziło z importu z Rosji. Społeczność od sześciu miesięcy dotknięty jest kryzysem energetycznym, więc poziom magazynowania gazu jest rekordowo niski: starczyłoby tylko na kilka tygodni zużycia. Potrzeby bieżącego okresu grzewczego i częściowo zapotrzebowania letniego mogą być pokrywane z własnych i nierosyjskich źródeł zewnętrznych, a także z gazu ziemnego dostępnego w magazynach, ale nie z uzupełniania magazynów i zwiększonego zużycia gazu ziemnego kolejny okres grzewczy. Ze względu na ograniczoną podaż rynku światowego i możliwości infrastrukturalne Unii Europejskiej w krótkim okresie można było pozyskać zaledwie 2-3 mld m3 dodatkowych zasobów, co nie zastąpiłoby 175 mld rosyjskiego importu. Wstrzymanie dostaw niemal natychmiast doprowadziłoby do drastycznego wzrostu cen, aw krótkim okresie do recesji gospodarczej, zamykania zakładów, utraty miejsc pracy, załamania łańcuchów dostaw i ograniczeń w usługach ogrzewania mieszkań.
Ponieważ jednak Rosja uzyskuje znaczne przychody ze sprzedaży z eksportu nośników energii, rośnie presja społeczna na zachodnich polityków, aby rozszerzyć sankcje także na dostawy ropy i gazu, pomimo katastrofalnych konsekwencji społecznych. Wielu europejskich i amerykańskich przedstawicieli próbowało rozwiązać tę sprzeczność, demonstrując w swoich wypowiedziach zamiar przedłużenia sankcji. I choć uczestnicy rynku są świadomi nieracjonalności interwencji, w wyniku serii wypowiedzi coraz bardziej obawiają się jej wprowadzenia. Węgierska lewica chce też rozszerzyć sankcje na sektor energetyczny, a to rodzi niepewność polityczną, która jest niebezpieczna dla forinta – podkreśla Századvég.
Rosnący strach doprowadził teraz do eksplozji na giełdzie. W poniedziałek był okres, w którym cena gazu ziemnego osiągnęła poziom 345 EUR/MWh na holenderskiej giełdzie gazu (co oznaczało 3,5-krotny wzrost ceny w ciągu tygodnia). Ponadto zmienność rynków również wzrosła w niezwykłym stopniu, co otworzyło przestrzeń dla spekulacji. Ponieważ dostawy gazu pozostają nieprzerwane, konsekwencją drastycznego wzrostu cen jest to, że przychody ze sprzedaży Rosji i koszty Unii Europejskiej stale rosną – dodaje Századvég, który stoi na stanowisku, że zawieszenie sankcji jest zatem odwrotne do zamierzonego: powoduje poważne szkody dla Unii Europejskiej i Węgier. Niekorzystny trend wskazuje, że w sytuacji wojennej szczególnie ważne jest, aby przedstawiciele powstrzymywali się od umotywowanych politycznie, irracjonalnych wypowiedzi i wygłaszali spokojne, jasne wypowiedzi. Aby powstrzymać panikę na rynku energii, konieczne jest, aby przedstawiciele lewicy z Zachodu i Węgier przestali podnosić sankcje na dostawy energii i zadeklarowali, że nie popierają tego środka.
Zdjęcie: Dmitrij Astachow/AFP
