Solidne ramy prawne i polityczne chronią prawa mniejszości narodowych w Rumunii, ale przyszłość praw języków mniejszości w Rumunii jest niepewna, ogłosiła we wtorek liczący 46 członków organ ds. ochrony mniejszości Rady Europy (ET) z siedzibą w Strasburgu.
W swoim raporcie Komitet Doradczy Ramowej Konwencji o Ochronie Mniejszości Narodowych (FCNM), działający pod nadzorem Rady Europy, napisał przede wszystkim, że dwadzieścia uznanych w Rumunii mniejszości narodowych otrzymuje hojne wsparcie finansowe dla promocji i ochrony ich kultury oraz zapewniony jest ich udział w politycznych organach decyzyjnych.
Jednocześnie podkreślili:
jednakże należy rozwiązać wiele kwestii, takich jak niepewność co do przyszłej gwarancji prawa do używania języków mniejszości, dyskryminacja Romów w edukacji oraz prowadzenie dochodzeń i karanie w przypadku nadużyć policji wobec mniejszości narodowych.
Ogłoszono, że spis powszechny 2022 wykazał spadek liczby osób należących do mniejszości narodowych. Zdaniem ekspertów spadek ten powoduje niepewność co do przyszłej realizacji prawa do używania języka mniejszości w administracji publicznej, przed sądami oraz w przypadku znaków w miejscach publicznych, gdyż – jak przypomnieli – warunkiem korzystania z praw językowych polega na tym, że odsetek osób należących do danej narodowości nie może spaść poniżej dwudziestu procent w danej osadzie.
Panel ekspertów zwrócił się do właściwych władz rumuńskich o zachowanie ostrożności przy stosowaniu dwudziestoprocentowego progu i zalecił stosowanie liczby bezwzględnej zamiast tego progu.
Eksperci wyrazili także ubolewanie, że rząd rumuński w dalszym ciągu nie zatwierdził stosowania dwujęzycznych formularzy administracyjnych wymaganych na mocy obowiązującego prawodawstwa.
Przyznali, że system edukacji w językach mniejszości nadal działa, jednak brakuje nauczycieli niektórych języków. Zdaniem ekspertów odpowiednie władze rumuńskie podjęły wysiłki, aby poprawić prezentację mniejszości narodowych w materiałach edukacyjnych i zapewnić informacje na temat kultur mniejszościowych i Holokaustu. Mimo wszystko władze muszą zrobić więcej, aby poznać historię mniejszości romskiej i żydowskiej oraz poprawić obecną sytuację tych grup – podkreślali.
Na koniec zauważono, że właściwe władze rumuńskie inwestują znaczne kwoty w promowanie dialogu międzykulturowego. Napisali: choć antysemityzm, a zwłaszcza antycyganizm jest nadal obecny, zdecydowana większość ludności Rumunii nie dostrzega dystansu między Rumunami i Węgrami na poziomie indywidualnym.
Jednak na poziomie politycznym kilka wydarzeń wywołało gorące debaty na temat różnych interpretacji historii oraz używania flag i hymnów
– zostało podkreślone w swoim raporcie organu eksperckiego Rady Europy (KE) ds. ochrony mniejszości.
MTI
Zdjęcie na okładce: Ilustracja / Klaus Iohannis Facebook
