Kilkakrotnie w wiadomościach pojawiały się informacje, że aktywiści klimatyczni – zwykle już nieżyjący – polali dzieła sztuki artystów i twórców farbami, różnymi barwnikami lub płynami, na przykład nawet zupą pomidorową, jak to się stało z obrazem Słoneczniki Vincenta van Gogha , który był chroniony szkłem. Albo działacze radykalni w duchu kultury anulowania, zazwyczaj należący również do lewicy politycznej, obalali pomniki, jeśli uważali, że postać historyczna, której dotyczy dzieło, zrobiła lub powiedziała coś, co ich zdaniem było krzywdzące lub niedopuszczalne . A w połowie listopada członkowie grupy aktywistów ekologicznych Utolsó Nemzedék polali olejem Życie i śmierć Gustava Klimta, przechowywane w Muzeum Leopolda w Wiedniu, a jeden z nich przykleił się do szklanej tafli chroniącej obraz. Podobno obraz nie został uszkodzony.
W związku ze sprawą Stefan Berger, rzecznik ds. kultury Austriackiej Partii Wolności (FPÖ), radykalnej prawicowej siły ze znaczącym (jedna szósta i jedna czwarta) mandatem zarówno w izbie niższej, jak i wyższej austriacki ustawodawca federalny uznał za konieczne sformułowanie nowej koncepcji bezpieczeństwa, za pomocą której można odpowiednio zabezpieczyć obrazy, rzeźby i zabytki historyczne, jak to ujął: wszystkie eksponaty muzealne.
Dlatego FPÖ zaproponowała w izbie niższej federalnej, aby w tekście raportu o ochronie konstytucji znalazły się również określenia „terroryzm klimatyczny” iw związku z tym „ekstremizm”.
Jeśli chodzi o odpowiednie przepisy, w Austrii obowiązuje federalna ustawa o ochronie zabytków ze względu na ich znaczenie historyczne, artystyczne lub inne kulturowe. Jest to ustawa ostatnio zmieniona w 2013 r. Zespoły obiektów nieruchomych (zespoły) oraz zbiory obiektów ruchomych mogą tworzyć całość ze względu na łączący je związek, w tym ich położenie, a zatem zgodnie z prawem ich zachowanie jako całości może leżeć w interesie publicznym ze względu na ten związek. Ochrona leży w interesie publicznym, jeżeli zabytek reprezentuje, z ponadregionalnego lub regionalnego (tj. lokalnego) punktu widzenia, takie dobra kultury, których utrata naruszyłaby inwentarz austriackich dóbr kultury jako całości.
Ze względu na popełnienie przestępstwa możliwa jest zatem określona kara w przypadku lekceważenia przez kogoś prawnych celów ochrony zabytków, choć może się to różnić w zależności od województwa. W praktyce może to oznaczać u naszego zachodniego sąsiada nałożenie kary nawet do sześćdziesięciu tysięcy euro.
Samo dziedzictwo kulturowe, jako zespół pojęciowy, obejmuje wiele dzieł, w tym zabytki architektoniczne, archeologiczne i artystyczne. Obejmuje to zabytkowe budowle, a nawet części osad i osiedli, a także znaleziska wykopaliskowe, a także - ale nie mniej ważny - szereg materialnych i duchowych dzieł sztuki, takich jak obrazy, dzieła sztuki, muzyka, literatura i konserwacja i ochrona tradycji kulturowych i etnograficznych.
Polityczny wandalizm jest prawnie usankcjonowany w Stanach Zjednoczonych. Ustawa o prawach artystów wizualnych z 1990 r. (VARA) zapewnia artystom pewne prawa na szczeblu federalnym. Być może jego prawdziwe znaczenie polega na tym, że VARA można uznać za pierwsze federalne prawo autorskie, które stworzyło ochronę praw osobistych twórców dzieł i dzieł sztuki. Wraz z przyjęciem ustawy w 1990 roku kongres uznał moralne prawo do własności i integralności autorów wąsko zdefiniowanych dzieł sztuki wizualnej, które może być egzekwowane w drodze postępowania sądowego w określonych ramach.
W tym kontekście należy podkreślić prawo do ochrony przed zniszczeniem.
Rzeczywiście, zabrania się niszczenia, okaleczania, zniekształcania lub zmieniania niektórych dzieł sztuki objętych programem VARA w sposób podważający reputację artysty. Nawet osoba, która zakupi takie dzieło do własnej kolekcji, nie może tego zrobić, ponieważ zgodnie z prawem nie daje mu to prawa do niszczenia lub zmiany dzieła sztuki bez zgody artysty. VARA daje artyście prawo do złożenia pozwu, jeśli jego praca zostanie zniszczona lub zmieniona. Artysta musi jednak udowodnić, że zniszczenie danego dzieła rzeczywiście nadszarpnęło jego reputację, czyli może wpłynąć na powszechną opinię o nim i jego dziele. Wyjątkiem od ochrony VARA jest jednak zastrzeżenie, że po uchwaleniu tej ustawy federalnej 1 grudnia 1990 r. Nie ma ona wstecznego zastosowania do dzieł stworzonych przed tą datą.
Ochrona według VARA obowiązuje tylko za życia artysty, spadkobiercy nie mogą korzystać z praw przewidzianych prawem. Dzieje się tak dlatego, że prawo chroni jedynie dobre imię artysty. Regulacja ta stoi w sprzeczności z prawami przewidzianymi w prawie autorskim, które w Stanach Zjednoczonych obowiązują przez siedemdziesiąt lat po śmierci właściciela praw autorskich (prawo podmiotowe dające swobodę decyzji i działania mającego istotny wpływ na na stymulację twórczości intelektualnej).
Specyfika zagranicznego systemu prawnego polega na tym, że prawa niektórych państw członkowskich Ameryki różnią się od siebie.
Jeśli chodzi o ochronę prawną dzieł sztuki, prawo stanu Floryda ściśle reguluje tę kwestię. 806.13 w skodyfikowanym zbiorze ustaw państwa członkowskiego. Na podstawie ust. Na Florydzie każdy publiczny wandalizm jest przestępstwem (wykroczeniem). Malowanie sprayem cudzej własności można uznać za formę wandalizmu, nawet jeśli osoba malująca sprayem może pomyśleć, że jest to sztuka lub nawet ważny przekaz polityczny dla innych. Nie jest to spełnienie wolności słowa, ale celowe niszczenie wartości materialnej i intelektualnej innych. W przypadku skazania zarzut wykroczenia za zakłócanie porządku na Florydzie może skutkować wykroczeniem drugiego lub pierwszego stopnia, a nawet przestępstwem trzeciego stopnia, w zależności od wielkości szkód w uszkodzonym mieniu.
Kary za zakłócanie porządku zależą od wysokości szkody pieniężnej w czyjejś własności.
Na przykład obliczają koszt przemalowania, wykorzystując tę kwotę do obliczenia rzeczywistego kosztu i kary, która może zostać nałożona. Jeśli wyrządzona szkoda jest mniejsza niż dwieście dolarów, to przestępstwo jest wykroczeniem drugiego stopnia, co może oznaczać do sześćdziesięciu dni więzienia. Jeżeli wartość szkody wyniosła od dwustu do tysiąca złotych, to czyn niedozwolony może być występkiem trzeciego stopnia, zagrożonym karą do roku pozbawienia wolności. W przypadku uszkodzenia mienia o wartości powyżej tysiąca dolarów, w trzecim stopniu nie jest to już wykroczenie, ale przestępstwo, za które grozi nawet do pięciu lat więzienia.
Spektakularne akcje aktywistów, którzy podszywają się pod obrońców klimatu, to też przypadek węża gryzącego własny ogon.
Po drugiej wojnie światowej ekolodzy z ONZ i jej wyspecjalizowanej organizacji UNESCO, a także innych organizacji międzynarodowych początkowo opowiadali się za wzmocnioną ochroną dziedzictwa kulturowego i ogólnie dzieł sztuki, ponieważ widzieli w tworzonym pięknie, tj. dzieła sztuki jako dzieła, które przekazują treści za pomocą środków wyrazu artystycznego także możliwości własnego reprezentowanego przypadku. W związku z ochroną środowiska prace stwarzały również duże szanse na zwiększenie kapitału wiedzy społecznej, a tym samym na rozwój świadomości ekologicznej, w związku z czym ochrona sztuki i dzieł sztuki (gwarantowana prawem w poszczególnych państwach) może odegrać ważną i decydującą rolę w zapewnieniu skutecznego zrównoważenia środowiskowego. Główny nurt ochrony środowiska od dawna wierzył, że kultura i dziedzictwo kulturowe mogą pomóc w osiągnięciu zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu, chroniąc w ten sposób integralność środowiskową planety dla następnego pokolenia.
Jednak wandalizm działań na rzecz klimatu, niszczący dzieła sztuki, depcze pierwotne cele i zasady ruchu nastawionego na zachowanie trwałości środowiska, przyrody oraz systemu produkcji i konsumpcji człowieka, a nie tylko praw właścicieli dane prace i kreacje.
Co więcej, może nawet sprawić, że polityczna sprawa ochrony środowiska stanie się niepopularna w oczach wielu, a także może wywołać skutki społeczne, które są całkowicie odwrotne do pierwotnych celów. Krytycy kultury anulowania zwykle argumentują, że tego rodzaju postrzeganie i podejście do życia społeczności ma mrożący wpływ na dyskurs publiczny, nie jest produktywne i nie można się po nim spodziewać prawdziwej zmiany społecznej, a raczej powoduje nietolerancję w społeczeństwie większościowym. A to, wraz z toksycznymi skutkami akcjonizmu klimatycznego, może również spowodować niezmierzone szkody psychiczne - aw dłuższej perspektywie, fizyczne i materialne - ludzkości.
Autor jest prawnikiem konstytucyjnym
Źródło: naród węgierski
Zdjęcie na okładce: obraz polano zupą grochową (Foto: Stringer/ANSA/AFP)
