Jak się okazało, nie obliczyli z góry, czy Niemcy mają pieniądze dla Ukrainy. Spoiler: brak.
Tandem Orbán-Szijjártó nie miał pojęcia, kiedy w maju po raz pierwszy był zszokowany sankcjami OTP nałożonymi na Ukrainę: nie pozwolił na wypłatę kolejnej półmiliardowej raty Europejskich Ram Pokojowych. (Mam nadzieję, że im się jeszcze nie znudziło, po raz tysięczny mnie to śmieszy: tak nazywa się unijny program finansujący pomoc wojskową dla Ukrainy, co z pewnością spełnia wszelkie wysokie standardy moralne, ale jest absolutnie pewne, że pokoju nie daje. To takie banalne nazywać wszystko rokiem 1984, ale czym jest Ministerstwo Sprawiedliwości, jeśli nie tym?)
Być może w wyniku błota zmagań z praworządnością w ostatnich miesiącach ekspertom ninja zarządzającym naszymi sprawami UE mogło nawet przyjść do głowy, że Europejskie Ramy Pokoju mogą nawet zostać uznane przez Komisję za kartę przetargową w zamian za część naszych zamrożonych środków wynoszącą 13 miliardów euro związaną z reformą sądownictwa.
Mogli więc liczyć na odrobinę typowego węgierskiego nacisku, kilka zamrożonych chwil w ciepło oświetlonej centralnej sali konferencyjnej budynku Europa,
i że w grudniu tego roku zostanie zawarty megaporozumienie, możemy dawać i brać, duże państwa członkowskie za wszelką cenę odłożą wsparcie dla Ukrainy.
Być może nigdy nie marzyli o tym, że duże państwa członkowskie rzuciły się w wojnę na oślep, nie kalkulując z góry, czy mają pieniądze na wsparcie Ukrainy. Potem się okazało: nie ma. Kabaret, poranek, osobno. Zatem teraz, przynajmniej jeśli wierzyć POLITICO, Europejskie Ramy Pokojowe nie muszą się martwić, że Viktor Orbán trochę opóźni płatności, ale raczej, że Olaf Scholz go zastrzeli.
Po tym, jak Trybunał Konstytucyjny poinformował Scholzów, że podczas planowania tegorocznego budżetu Niemiec doszło do drobnego naruszenia konstytucji na kwotę 22,6 miliarda HUF, finansowe pole manewru Niemiec zostało drastycznie ograniczone. Oszczędzają, gdzie mogą; a dla niemieckich wyborców ratowanie w Europie jest najmniej bolesne.
Berlin wysłał więc wiadomość do Brukseli: torebka zu, pas do spodni festziehen.
Natomiast w nieoficjalnym dokumencie krążącym w kręgach dyplomatycznych zasugerowano: co by było, gdyby wartość broni wysyłanej przez poszczególne państwa członkowskie do Kijowa w naturze mogła zostać odliczona od wpłat Europejskiego Funduszu Pokoju proporcjonalnie do jego siły ekonomicznej?
Księgowi w Berlinie dzielili, mnożyli i doszli do wniosku: w środku kryzysu zadłużenia, recesji i planowania awaryjnego całkowitego budżetu nadal będzie trochę za dużo, gdyby kraje bałtyckie kupowały za pieniądze UE zupełnie nową broń amerykańską i francuską w zamian za Radziecki złom przekazany Ukrainie.
natomiast Niemcy bezpłatnie dostarczają sprzęt wojskowy i w dodatku płacą nawet za jedną czwartą zakupów broni przez Bałtyk.
Potem cierpliwie wysłuchuje narzekań krajów bałtyckich, że daje Ukrainie za mało, a to, co daje, daje za wolno.
Jeśli Niemcy poważnie traktują ten plan, jest to po prostu śmierć Europejskich Ram Pokoju.
Niemcy zapomniały dokonać rezerwacji, więc z powodu braku środków są zmuszone położyć kres światu, w którym Niemcy jednocześnie wysyłają broń wartą miliardy, a nawet płacą innym miliardy, aby zrobili to samo. Stąd jesteś lub jesteś. Co oznacza, że Kołu Pokoju po prostu zabraknie pieniędzy.
Innym nie wystarczy zapłacić rachunki. Viktor Orbán – czy to z szerokim uśmiechem na twarzy, o czym w wiadomościach się nie mówi – zasugerował, że nie ma w tym nic złego, Europejskie Ramy Pokoju mogłyby opierać się na dobrowolnych składkach. Według źródeł dyplomatycznych POLITICO oznaczałoby to, że ramy „nie mogłyby w dalszym ciągu funkcjonować”. Skończyła się chęć wolontariatu. Albo duży niemiecki portfel napędza paneuropejski trend, albo pieniędzy nie będzie. To takie proste.
Komisja nie liczyła na to, że Niemcy nie będą liczyć.
I w ten sposób dochodzimy do banalnego, oczywistego wniosku. Dam- und Herrschaften, kto chce iść na wojnę, powinien także wiedzieć, jak prowadzić rachunki! Doszliśmy do takiej sytuacji, że sztandarowy strategia Europejskiej Ukrainy, która oczywiście była doskonale przemyślana i służyła naprawdę szlachetnemu celowi, a przez to skuteczna, Europejskie Ramy Pokoju spadła w dolinę śmierci – ponieważ Niemcy pod Olaf Scholz zapomniał o rozliczeniu w Roku Pańskim 2022. Chciała nieskończonych pieniędzy, a jednocześnie brzmiała jak ostrożna gospodyni domowa ze Szwabii, przeciwna zadłużeniu. Co zaskakujące, zasady publicznej rachunkowości finansowej na to nie pozwalają:
albo jesteś zadłużony, albo nie masz więcej pieniędzy, niż masz. Nawet dla Ukrainy. Ani błyszczącej broni Estończyków i Ramy Pokoju.
Węgry stwierdziły, że nie jest to dobra strategia; że gdy wojna nie jest jedyną drogą, warto spróbować czegoś innego. Ale Niemcy szli naprzód z otwartymi portfelami i pełną parą, nie słuchali nas. Nie jestem pewien, czy teraz też to zrobią.
Na szczęście jednak film Semmelweisa pojawił się w odpowiednim momencie, aby nam przypomnieć: czasami najbardziej nieoczekiwane zbiegi okoliczności dowodzą prawdziwości źle rozumianych węgierskich idei. Aby austriaccy lekarze zechcieli zanurzyć swoje cenne kaczki w roztworze chloro-wapniowym, Jacob Kolletschka musiał umrzeć. Być może śmierć niemieckiej rachunkowości pomoże ożywić coś znaczącego w grudniu.
Wyróżnione zdjęcie: Kanclerz Niemiec Olaf Scholz przemawia podczas sesji Bundestagu, parlamentu federalnego, w Berlinie, 28 listopada 2023 r. Fot.: MTI/AP/Markus Schreiber
