W porównaniu z wcześniejszym negatywnym nastawieniem, już teraz widać pewnego rodzaju otwartość ze strony biskupstwa rzymskokatolickiego w Jassach (Jassy) na zapotrzebowanie mołdawskich Csángós na mszę węgierską – powiedział László Pogár, prezes Stowarzyszenia Mołdawian Csángó Hungarys (MCSMSZ), w oświadczeniu dla MTI.
Rzymskokatoliccy mieszkańcy węgierskich osiedli Csangó w Mołdawii od trzech lat mogą raz w miesiącu uczestniczyć we Mszy św. w języku węgierskim w Báko. Najbliższa uroczystość odbędzie się w niedzielę w kościele św. Krzyża siedziby powiatu. Zdaniem László Pogára to już wielka rzecz, że można ją organizować, ale w rezultacie w ciągu ostatnich trzech lat wzrosła liczba węgierskich mszy: są one również dozwolone na rozpoczęcie roku szkolnego i podczas imprez.
Widzę, że jest jakaś otwartość ze strony Kościoła – zadeklarował prezydent, który mówi, że to duży krok naprzód, że w Pusztinie – gdzie od trzydziestu lat prosi się o msze po węgiersku – ksiądz katolicki udaje się do wydarzenia i pozdrawia uczestników w języku węgierskim.
Wszystko zaczęło się od mszy w Báku – powiedział. Dodał: Modlitwa Pańska lub Zdrowaś Maryjo są również od czasu do czasu śpiewane po węgiersku w poszczególnych wioskach Csangó. Na Węgrzech lub w Székelyföld nie jest to wielka sprawa, ale tutaj jest.
Nawet jeśli w niedzielę nie ma węgierskiej mszy w każdej osadzie – powiedział prezydent, podkreślając, że w Mołdawii liczy się każdy mały krok. Wyjaśnił: w porównaniu z tym, jak lekceważąco biskupstwo w Jassach na początku lat 2000. podchodziło do uzasadnionych żądań mołdawskich csangós, widzimy otwarcie.
Powiedział, że przy cierpliwości i konsultacjach można powoli czynić postępy w tej dziedzinie, dodając, że ceremonie w języku węgierskim są dozwolone na początku roku szkolnego, pod koniec roku oraz podczas świąt w niektórych osadach.
Źródło: Węgierski Kurier
Nie wszyscy – dodał. Podobnie jak w dziedzinie oświaty i administracji publicznej, stosunek do słusznych żądań Csángos w poszczególnych wioskach mołdawskich jest różny również w odniesieniu do węgierskiej mszy. Nie wszystkie osady są takie same, ale ogólnie jest to swego rodzaju współpraca – podkreślił László Pogár, odnosząc się do biskupstwa Jászvásár. Opowiedział o węgierskich ceremoniach odbywających się raz w miesiącu w Báko: ponieważ w weekendy nie kursują autobusy, mieszkańcy wsi Csángó wspólnie organizują wyjazd do siedziby powiatu, a kościół jest wtedy wypełniony wiernymi. Według dziennika Háromszék na ostatnią imprezę pod koniec stycznia zapisało się trzysta dwadzieścia osób z 24 miejscowości.
Tinka Nyisztor, etnograf z Pusztiny, była szefowa ds. religijnych w MCSMSZ i prezes Stowarzyszenia Szent István w Pusztinie – która od trzydziestu lat w licznych petycjach prosiła biskupstwo o ceremonię w języku węgierskim – powiedziała gazecie: Pusztina, nie zezwalają na regularne msze węgierskie z obawy, że ośmielone tym inne osady Csangó również o to poproszą, od czego, według niego, władza kościelna jest całkowicie zdystansowana. Pierwsza msza po węgiersku została odprawiona w Báko 27 stycznia 2019 r. Po raz pierwszy w historii biskupstwa Jászvásár od 1884 r. mogła odbyć się regularna msza w języku węgierskim zarządzona przez kierownictwo diecezji. Tinka Nyisztor powiedziała ówczesnej prasie: w ciągu trzech dekad ich walki w Mołdawii wymarło pokolenie, które tęskniło za węgierską masą i ledwo znało rumuński. Ale pojawiło się też nowe pokolenie księży, którzy lepiej rozumieją potrzeby wiernych – dodał. W ośmiu powiatach mołdawskich należących do diecezji Jassy, według danych publikowanych na stronie internetowej diecezji, żyje ponad dwieście tysięcy katolików.
Węgierscy badacze szacują liczbę mołdawskich katolików posługujących się dialektem języka węgierskiego na 30-40 tys.
Źródło: Chłopaki z Pesztu
Wyróżniony obraz: Magyar Kurír
