Gábor Horn, były sekretarz stanu w rządzie Gyurcsány i były polityk SZDSZ, jest po prostu zdenerwowany, że Austriacy i mieszkańcy innych sąsiednich krajów nie mogą skorzystać z zamrożenia krajowych cen benzyny. Innymi słowy, zdecydowanie nie zgadza się z faktem, że państwo węgierskie reprezentuje interesy węgierskich kierowców, a nie cudzoziemców.
Znamy już to wolnodemokratyczne, lewicowo-liberalne, kosmopolityczne myślenie o gospodarce narodowej, które ignoruje interesy obywateli Węgier, z ostatnich dziesięcioleci, z praktyki rządów Rogu, a potem Gyurcsány'ego (bo tych ostatnich było dwóch) które wzbogaciły się o ministrów SZDSZ.
Przecierpieliśmy słusznie, od pakietu Bokros, przez konstrukcje PPP Bálinta Magyara, po przemówienie liberalnej minister zdrowia Ágnes Horváth, według której wszystko w ochronie zdrowia jest nastawione na zysk (my, nieszczęśnicy, myśleliśmy do tej pory, że chodzi o uzdrawianie chorych).
Znamy więc sposób myślenia Ballibeków, który nie zmienił się ani trochę, a którego filozoficzną istotę ponownie sformułował Gábor Horn: uważa się on za fundamentalistę rynkowego, a zatem rozważa wszelkiego rodzaju miary pułapu cenowego i interwencji państwa są niedopuszczalne, ponieważ stoją w sprzeczności ze swobodnym przepływem towarów i usług.
Podobnie myśli Koalicja Demokratyczna, w tym przedstawiciel Ferenc Dávid, który – podobnie jak Horn – odrzuca praktyki rządu, ale oczywiście tego samego zdania są obecni i inni liberalni politycy.
Dlatego Gábor Horn mówi, że na świecie nie ma nic lepszego niż rynek. A państwo nie powinno ingerować w gospodarkę, bo to tylko myli procesy gospodarcze, jest niesprawiedliwe i szkodzi.
W końcu rynek wymierza sprawiedliwość między aktorami gospodarczymi, nagradza utalentowanych i karze nieutalentowanych, tworzy się równowagę w oparciu o zasadę podaży i popytu, wszystko przechodzi z rąk do rąk zgodnie ze swoją prawdziwą wartością, a to ostatecznie zwiększa dobrobyt.
Jedynym problemem związanym z rynkowym fundamentalizmem Gábora Horna jest to, że nawet ci, którzy nadal go promują, już w niego nie wierzą.
Bo dziś rynek po stokroć pokazał, że to nie „niewidzialna ręka” (Adam Smith) rozwiązuje wszystko jako niezależny mechanizm, ale rynek tworzą ludzie, którzy bez skrupułów i bezwstydnie próbują osiągać coraz większe zyski.
Być może warto przyjrzeć się rozkładowi światowych dochodów, który od dłuższego czasu pokazuje, że większość światowego bogactwa skupiona jest w rękach coraz węższych kręgów, jednego procenta z jednego procenta. Według wszelkich danych proces ten nasila się z roku na rok, a nierówności majątkowe na całym świecie przybierają brutalne rozmiary.
Już dawno wszyscy zdawali sobie sprawę, że lansowana przez neoliberałów teoria spływu w dół, według której dobrze jest wybrać warstwę bogatą, bo wtedy oni reinwestują swój dodatkowy zysk, inwestują, tworzą miejsca pracy i tym samym ludzie na dole będą dobrze sobie radzą („pieniądze spływają do nich”) – po prostu nieprawda. Fakty pokazują, że dodatkowy zysk nie spływa, ale nadal rośnie w kieszeniach tych samych ludzi poprzez spekulacje finansowe.
A może powinienem odwołać się do Karola Marksa, tak bliskiego lewicowcom, który już w XIX. W XIX wieku pisał, że natura kapitału – oparta na efektach rynkowych! – czy jest scentralizowany i skoncentrowany, skoro duża ryba zjada małą rybę, czy też jest zglobalizowany i miażdży narodowe interesy gospodarcze?
Wiadomo od dawna: dominujący gracze na rynku – zwłaszcza rynku, który stał się globalny – starają się eliminować dobre efekty rynku. Innymi słowy, światowa elita rynkowa najbardziej chce wyeliminować rynek.
No właśnie dlatego potrzebujemy państwa, państwa narodowego, które może stanowić przeciwwagę dla antyrynkowej elity ekonomicznej, na przykład na światowym rynku energii, ropy i gazu, gdzie sępy i muszle ustalają i manipulują cenami – przeważnie gwałtownie rosnącymi w środek wojny. Tylko państwo może uchronić obywateli kraju przed zubożeniem.
Jest to jednak myślenie zbyt „praktyczne” dla fundamentalisty rynkowego. Niech żyje zasada! Niech żyje teoria! Niech żyje niezniszczalna idea!
A „robak” – populacja – powinien wyginąć, bo stoi na drodze do sukcesu idei.
Źródło: naród węgierski
Zdjęcie na okładce: Gábor Horn (zdjęcie: MTI/Attila Kovács)
